Problemy zdrowotne i zabiegi medyczne

Pomóż przedszkolakowi radzić sobie z problemami zdrowotnymi, chorobami i zabiegami medycznymi

Niemal każde dziecko na jakimś etapie życia ma problemy ze zdrowiem – od zwykłych chorób wieku dziecięcego, takich jak ospa wietrzna, po konieczność życia z chorobami przewlekłymi, takimi jak astma czy egzemy. Zdarza się też, że dziecko musi przebywać w szpitalu, czy to z powodu poważnej choroby, czy urazów.

Ale nawet w przypadku lekkich i niegroźnych chorób widok cierpiącego dziecka i poczucie, że nie może mu się pomóc, to chyba najtrudniejsze co może spotkać rodzica.

To prawda, że nie zawsze możesz pomóc swojemu dziecku i nie zawsze możesz ograniczyć jego ból – ale zawsze możesz postarać się, żeby choroba czy pobyt w szpitalu były mniej stresujące dla was obojga.

Przede wszystkim rozmowa

Łatwo ulec pokusie, aby nie rozmawiać z dzieckiem o jego chorobach czy koniecznym leczeniu, ale proste, uczciwe i uspokajające wyjaśnienia pomogą mu pokonać strach przed tym, co je czeka.
Zachęcaj dziecko, aby rozmawiało o tym, co się dzieje i zadawało pytania.
Staraj się odpowiadać na te pytania w sposób prosty, ale uczciwy. Ważne jest, aby dziecko przyjęło i zrozumiało twoją odpowiedź, zanim zaczniesz udzielać dalszych informacji czy odpowiadać na kolejne pytania.

Wiedza to potęga

Kolejna rzecz, którą możesz zrobić, aby zapewnić większy spokój sobie i dziecku, to zdobycie jak największej ilości informacji na temat choroby, zbliżającej się operacji czy leczenia.

Jeśli twoje dziecko na coś choruje, dobrze, żebyście oboje rozumieli, na czym polega choroba, jak funkcjonuje dana część ciała i dlaczego potrzebne jest leczenie. Poszukaj książek odpowiednich do wieku dziecka, gier i zabawek, które pomogą wam razem przeanalizować ten problem.

Przygotowanie do operacji albo pobytu w szpitalu

Konieczność pozostania dziecka w szpitalu albo perspektywa operacji to jedne z najbardziej stresujących doświadczeń w życiu rodziny. Na szczęście możesz przygotować do tego zarówno siebie, jak dziecko, i sprawić, żeby wszystko przebiegło możliwie spokojnie i gładko.

Szpitale dziecięce często wcześniej udostępniają rodzicom informacje o leczeniu czy zabiegach., Wiele takich informacji można także znaleźć na ich stronach internetowych. Czasami możliwe jest też wcześniejsze odwiedzenie szpitala, aby dziecko poznało nowe miejsce i miało okazję przygotować się na to, co je czeka.

• Rozmawiaj z dzieckiem o wizycie w szpitalu prostym, bezpośrednim językiem.
• Sprawdź, czy możesz wcześniej odwiedzić oddział, na którym dziecko będzie leczone, aby mogło się z nim zapoznać.
• Zachęcaj dziecko do zadawania pytań.
• Wytłumacz mu, że uczucie strachu to zupełnie normalna reakcja – i że zawsze może ci powiedzieć, kiedy się boi lub cierpi.
• Zastanów się, z jakim wyprzedzeniem powiesz dziecku, że musi być leczone w szpitalu. Dwu-trzylatka wystarczy uprzedzić dwa czy trzy dni wcześniej, ale w przypadku dziecka w wieku od czterech do siedmiu lat warto zacząć rozmowy już na tydzień przed planowanym pobytem na oddziale.
• Niektórym dzieciom może pomóc włączenie ich w przygotowania: pakowanie torby z rzeczami do szpitala, wybór zabawek, które mogą ze sobą zabrać.
• Jeśli dziecko ma szczególne potrzeby, porozmawiaj wcześniej z personelem szpitala – wiele szpitali prosi rodziców o wypełnienie specjalnych formularzy i kwestionariuszy, aby móc lepiej zaopiekować się małym pacjentem.

Zatroszcz się także o siebie

Jeśli twoje dziecko jest chore, leczy się lub ma przejść operację, w naturalny sposób skupiasz się przede wszystkim na jego potrzebach. Ważne jednak, aby w takiej sytuacji zatroszczyć się także o siebie – bo jeśli ty dobrze sobie radzisz, twojemu maluchowi także będzie znacznie łatwiej.

Kiedy dziecko przebywa w szpitalu, rodzice często czują się nieco zepchnięci na dalszy plan. Dlatego dobrze jest jak najbardziej zaangażować się w codzienną opieką nad chorym malcem. Jeśli nie masz pewności, co się dzieje, nie wahaj się pytać o wszystko lekarzy i pielęgniarek. Kiedy coś budzi twoje wątpliwości – zapisuj to, aby móc zapytać przy najbliższej okazji.

Umów się z jednym z członków rodziny albo przyjaciół, że będzie przekazywał informacje całej reszcie – to zaoszczędzi ci stresu związanego z wydzwanianiem do mnóstwa ludzi z tymi samymi nowinami. Lepiej spędzić ten czas z dzieckiem.

Jak przygotować dziecko do znieczulenia ogólnego

Znieczulenie ogólne przed operacją czy innym zabiegiem medycznym to coś, czego boją się zarówno dzieci, jak rodzice. Trudno jest w prosty sposób wyjaśnić małemu dziecku, o co w tym chodzi. Oto kilka wskazówek na temat tego, jak można przygotować dziecko na to doświadczenie.

Znieczulenie ogólne to jakby bardzo głęboki sen (brak świadomości) wywołany lekami. Oznacza to, że w czasie operacji czy badania nic nie widzisz, nie słyszysz i nie czujesz.

Jeśli znieczulenie wiąże się z zastrzykiem czy założeniem wenflonu, można miejsce wkłucia posmarować specjalnym kremem znieczulającym.

Są dwa sposoby takiego znieczulenia: za pomocą leków podanych dożylnie (przez wenflon, czyli rurkę podłączoną do żyły na ręce) albo przez specjalną maskę, przez którą podaje się usypiający gaz. Zwykle to anestezjolog decyduje, która metoda jest właściwa – ale czasami możliwy jest wybór.

Anestezjolog to lekarz, który pozostanie przy tobie przez cały czas trwania operacji czy badania, i będzie nad tobą czuwał, wykorzystując do tego mnóstwo specjalnych urządzeń, aby mieć pewność, że wszystko jest w porządku.

Leki znieczulające będziesz dostawać przez cały czas trwania zabiegu, aby lekarze mieli pewność, że się w tym czasie nie obudzisz. Anestezjolog odetnie ich dopływ dopiero po zakończeniu operacji – obudzisz się kilka minut później.

Zwykle mama albo tata mogą być przy tobie, kiedy będziesz zasypiać – i wtedy, kiedy się obudzisz.

Kiedy się już obudzisz, dostaniesz specjalne leki, dzięki którym nic cię nie będzie bolało i nie będzie ci niedobrze. Gdyby była taka potrzeba, pielęgniarka może dać ci więcej leków.

Zwykle anestezjolog przychodzi wcześniej, aby porozmawiać z dzieckiem i rodzicami, ocenić stan zdrowia dziecka i przygotować plan znieczulenia. Możesz pytać go o wszystko, czego nie rozumiesz czy co budzi twoje wątpliwości. Jeśli dziecko bardzo się denerwuje, anestezjolog może podać mu leki uspokajające, żeby odprężyło się przed znieczuleniem i zabiegiem.

Wskazówki dla rodziców i opiekunów dzieci specjalnej troski

Jeśli twoje dziecko ma specjalne potrzeby, przechodzenie przez czas choroby i zabiegów medycznych jest trudniejsze.

Dzieci specjalnej troski często muszą być leczone w szpitalu – nawet, kiedy chodzi o rutynowe badania czy zabiegi dentystyczne w znieczuleniu ogólnym.

Dla takich dzieci wizyty w szpitalu i procedury medyczne są często ogromnym wyzwaniem – tym bardziej, że wymagają zmiany ustalonego porządku rzeczy i przyzwyczajeń, i odbywają się w nieznanym często miejscu, w otoczeniu obcych ludzi. Do tego dochodzi dyskomfort związany z koniecznością pozostania na czczo przed podaniem znieczulenia – a także brak zrozumienia tego, co i dlaczego się dzieje.

Ogólne informacje podawane przez szpital mogą okazać się niewystarczające dla twojej rodziny – ale i tak możesz ułatwić dziecku radzenie sobie z sytuacją zabiegu czy pobytu w szpitalu:

• Dzieciom cierpiącym na zaburzenia ze spektrum autystycznego mogą pomóc tak zwane „social stories” – krótkie opisy konkretnych sytuacji, wydarzeń i czynności, zawierające podstawowe informacje o tym, czego w danej sytuacji można się spodziewać i dlaczego.
• W przypadku dzieci mających trudności w uczeniu się pomocne może się okazać „rozbicie” wizyty w szpitalu na serię następujących po sobie kroków i czynności: dziecko rozumie, co dzieje się „teraz” i co będzie „potem”, ale ogarnięcie całej złożonej procedury na raz może być dla niego zbyt trudne.
• Możesz stworzyć „linię czasu” leczenia czy wizyty w szpitalu, ilustrując ją symbolami i obrazkami – taki materiał można wykorzystać zarówno przygotowując dziecko do wizyty, jak w czasie samego pobytu w szpitalu.
• Porozmawiaj wcześniej z kimś z oddziału, aby upewnić się, że personel zna specyficzne potrzeby twojego dziecka. Wiele szpitali prosi rodziców o wypełnienie specjalnych formularzy i kwestionariuszy, aby móc lepiej zaopiekować się małym pacjentem.
• Nie zawsze jest to możliwe – ale chirurdzy i anestezjolodzy często starają się umieszczać dzieci specjalnej troski na pierwszych miejscach na liście do zabiegów, aby maksymalnie skrócić okres oczekiwania i czas, który muszą one spędzić bez jedzenia.
• W wielu szpitalach dziecięcych są także specjalne poczekalnie czy „ciche sale” przygotowane z myślą o dzieciach, dla których przebywanie w sali pełnej innych ludzi może być trudne.
• Personel szpitala musi wiedzieć, czy twoje dziecko potrzebuje stałej opieki – chodzi o to, aby zapewnić ją maluchowi także wtedy, kiedy ty musisz wyjść z jego pokoju.
• To ty najlepiej znasz swoje dziecko, dlatego opieka nad nim w szpitalu zawsze będzie pracą zespołową – być może lekarz poprosi cię o radę, na przykład dotyczącą tego, czy dziecku przed zabiegiem należy podać środki uspokajające.